Afgelopen weken is Europa opnieuw opgeschrikt door mond-en-klauwzeer (MKZ). Mond-en-klauwzeer is een ziekte veroorzaakt door het MKZ-virus waarbij vooral evenhoevigen aangedaan zijn. Denk daarbij aan varkens, runderen, schapen, geiten, herten en andere wilde dieren. Dat meldt de Gezondheidsdienst voor Dieren.
Op dit moment zijn vijf bedrijven in Hongarije en zes bedrijven in Slowakije besmet verklaard. De laatste besmetting dateert van 17 april 2025. Het gaat om grote rundveebedrijven. In totaal worden ruim 16.000 dieren geruimd. Omdat de bedrijven aan de grens met Oostenrijk liggen, gelden er voor alle drie de landen beperkende maatregelen. Op enkele bedrijven in de besmette regio zijn noodvaccinaties toegepast. Het virus in het besmette gebied is van hetzelfde type, serotype O, maar van een andere stam dan het virus dat in januari in Duitsland werd gevonden. Een verband met de uitbraak bij de Duitse waterbuffels is daarmee uitgesloten.
Wees alert op verschijnselen van MKZ
Hoewel Hongarije en Slowakije verder weg liggen en geen risicotransporten zijn gedetecteerd, geeft de huidige uitbraak van MKZ in Europa wel reden tot zorg en extra alertheid. Veel meer dieren zijn geïnfecteerd dan bij de Duitse uitbraak en omdat het aantal dieren op de besmette bedrijven groot is, vergen de ruimingen meer tijd. Met die reden zijn noodvaccinaties toegepast. Daarnaast worden in de omgeving van de besmette bedrijven op meerdere bedrijven ook varkens gehouden. Varkens scheiden, wanneer ze met MKZ-virus geïnfecteerd worden, het virus in grote hoeveelheden uit. Besmetting van varkens met MKZ betekent zodoende een extra risico.
Essentieel in het beperken van een uitbraak is het vroegtijdig herkennen van de ziekte. Veehouder en dierenarts zijn hierin de belangrijkste schakel. De verschijnselen van koorts en blaarvorming in bek, op de kroonranden, in tussenklauwklauwspleet en op de spenen zijn het meest prominent maar kunnen verschillen in ernst en ook per diersoort. Klinische verschijnselen als verminderde eetlust en afname van melkproductie zijn al minder specifiek. Bovendien kunnen de verschijnselen moeilijk te onderscheiden zijn van blauwtong (BT) en Epizootic Haemorrhagic Disease (EHD). Bij vermoeden van of twijfel over verschijnselen van MKZ in Nederland dient direct contact te worden opgenomen met de NVWA (045-5463188). Naar aanleiding van de MKZ-uitbraak in Duitsland hebben Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) en Royal GD een webinar gegeven over onder andere de klinische verschijnselen van MKZ. De klinische verschijnselen zijn ook beschreven (met foto’s) in het kennisdossier op de website van de GD.
