Voetzoollaesies

Voetzoollaesies zijn ontstekingen van de huid van de voetzool van vleeskuikens. Het is een veelvoorkomend probleem in de vleeskuikenhouderij.
Voetzoollaesies zijn pijnlijk en hebben een negatieve invloed op de mobiliteit van de vleeskuikens. Ook vanuit bedrijfseconomisch oogpunt hebben voetzoollaesies gevolgen. Door de verminderde mobiliteit gaan de kuikens minder eten, wat meteen zichtbaar is aan de groei.
Vanaf 2013 wordt aan de slachtlijn gecontroleerd op de aanwezigheid van voetzoollaesies. De ernst van de aandoening wordt bepaald met een puntensysteem (score 0, score 1 of score 2). Pluimveehouders krijgen het controleresultaat van het slachthuis. Vleeskuikenbedrijven met te veel voetzoollaesies kunnen worden verplicht de bezettingsdichtheid in de stal te verlagen.

Oorzaak

Voetzoollaesies bij vleeskuikens worden veroorzaakt door nat en plakkerig strooisel. Door nat en plakkerig strooisel blijft de opperhuid van de voetzolen van de vleeskuikens langdurig vochtig, waardoor de huid zacht wordt. Daardoor kunnen bacteriën doordringen tot in de onderhuid van de voetzolen. Het lichaam zal deze bacteriële infectie bestrijden met ontstekingscellen. Deze ontsteking geneest echter moeilijk, doordat het meestal een open wond betreft die voortdurend opnieuw wordt besmet met bacteriën vanuit het strooisel.

Verschijnselen

De verschijnselen variëren van voetzolen met een heel kleine lichte verkleuring van de voetzool tot diepe aantasting van de voetzool die veelaal gepaard gaat met onderhuidse ontstekingen. De ontstekingen zijn bedekt met een korst. Soms is er sprake van een gezwollen voetzool. Ernstige laesies zijn vaak groter van oppervlak dan milde laesies, maar kunnen ook heel klein van oppervlak zijn.
Ernstige voetzoollaesies zijn pijnlijk en leiden zonder twijfel tot een verminderd welzijn van vleeskuikens.

Diagnose, behandeling en preventie

Voetzoollaesies kunnen al heel vroeg ontstaan bij vleeskuikens. Door vanaf dag 4 of 5 tweemaal per week voetzolen van kuikens op verschillende plaatsen in de stal te inspecteren, kan op tijd actie worden ondernomen. Actie is nodig als meer dan 10 tot 20 procent van de kuikens licht aangetaste voetzolen heeft.
Het probleem van voetzoollaesies bij vleeskuikens hangt in belangrijke mate samen met het management. Met managementmaatregelen kan de kans op het optreden van voetzoollaesies worden verkleind. Het belangrijkste is om het strooisel droog te houden. Dat kan door onder meer het verminderen van watervermorsing, het kiezen van het juiste strooisel, voldoende licht en donker in de stal, een goede ventilatie en een gerichte keuze van het kuikenmerk.